Warmtepomp Verkoop Daalt: Van Recordhoogte naar Realiteit in 2024 met een Daling van meer dan 33%
De warmtepompmarkt in Nederland stond de afgelopen jaren symbool voor de energietransitie, met een recordverkoop van 154.000 warmtepompen in 2023. In het eerste kwartaal van 2024 daalde de verkoop met 25% vergeleken met het eerste kwartaal van 2023, wat wijst op een afnemend consumentenvertrouwen. Toch laat 2024 een flinke terugval zien: de verkoop daalt met 33% naar een verwachte 103.000 installaties. Wat zijn de oorzaken van deze daling, en wat betekent dit voor de toekomst? In dit artikel onderzoeken we de trends, uitdagingen en kansen in de warmtepompsector.
De invloed van gasprijzen op de warmtepompmarkt
De recente stijging van de gasprijzen verandert het speelveld voor de warmtepompmarkt. Waar lage gasprijzen eerder de overstap naar elektrische en hybride warmtepompen ontmoedigden, biedt de huidige stijging juist een nieuwe financiële prikkel om te verduurzamen. De actuele kostenstructuur, waarbij elektriciteit aanzienlijk duurder is dan gas per kilowattuur, beïnvloedt de vraag naar warmtepompen. Consumenten worden geconfronteerd met hogere kosten voor aardgas, waardoor duurzame alternatieven aantrekkelijker worden. De Vereniging Warmtepompen benadrukt dat dit een kans is om de overgang naar duurzame verwarmingsoplossingen te versnellen en de negatieve impact van eerdere gasprijsdaling te compenseren.
Veranderingen in overheidsbeleid en subsidies: Het Nationale Actieplan Hybride Warmtepompen
Overheidsbeleid en subsidies spelen een cruciale rol bij het stimuleren van warmtepompverkoop. In 2023 stelde het Nationale Actieplan Hybride Warmtepompen ambitieuze doelen, maar in 2024 lijkt de uitvoering van dit plan te stagneren. De hybride warmtepompnorm, die particulieren moet stimuleren om hybride systemen te kiezen, mist op dit moment de gewenste impact. Fabrikanten en installateurs die de afgelopen jaren zwaar geïnvesteerd hebben, voelen de gevolgen van deze beleidsveranderingen.
Marktprognoses: Wat betekent dit voor de doelstelling voor warmtepompen in 2030?
Volgens het Nationaal Warmtepomp Trendrapport blijft de jaarlijkse verkoop in 2024 steken onder de verwachtingen. De sector heeft de afgelopen jaren flink opgeschaald in productie- en installatiecapaciteit. De doelstelling om in 2030 een miljoen warmtepompen te hebben geïnstalleerd, komt hiermee onder druk te staan. Zonder substantiële groei in de komende jaren is een echt herstel van de markt moeilijk te realiseren.
Vergelijking: Hybride versus volledig elektrische warmtepompen
Hybride warmtepompen, een combinatie van een warmtepomp en een cv-ketel, blijven populair in de bestaande bouw. Toch laten volledig elektrische warmtepompen, zoals all-electric systemen, een beter rendement zien in nieuwbouwprojecten. De verkochte warmtepompen tonen een duidelijke trend waarbij de verkoop van hybride warmtepompen afneemt, terwijl volledig elektrische warmtepompen in opkomst zijn, zowel in Nederland als in andere Europese landen. De keuze tussen deze typen warmtepompen wordt sterk beïnvloed door kosten, thermische capaciteit en de geschiktheid voor de gebouwde omgeving.
De rol van innovaties: Is efficiëntie alleen niet genoeg?
Fabrikanten blijven innoveren om de efficiëntie van warmtepompen te verhogen. Zo wordt er gewerkt aan nieuwe technologieën met natuurlijke koudemiddelen en betere prestaties bij lage temperaturen. De technologische vooruitgang heeft een aanzienlijke impact op de verkoop van warmtepompen, vooral in Nederland en Europa, waar fluctuaties in de verkoopcijfers worden beïnvloed door beleidsveranderingen en economische factoren. Toch blijkt uit onderzoek van de European Heat Pump Association dat technologische vooruitgang alleen niet voldoende is om de aanhoudende krimp te keren. Consumenten zijn gevoelig voor directe kosten en energietarieven.
Prijsontwikkeling van warmtepompen: Stimulans of drempel?
De prijs van warmtepompen blijft een belangrijk obstakel voor veel huishoudens. Hoewel de kosten in de afgelopen jaren zijn gedaald, blijft een warmtepomp een grote investering. Vorig jaar zagen we een daling in de verkoopcijfers van warmtepompen, wat de veranderingen in de markt benadrukt. Dit weegt zwaar voor consumenten, vooral in tijden waarin vaste contracten voor elektriciteit duur blijven en aardgas tijdelijk goedkoper is.
Consumentengedrag: Waarom kiezen mensen voorlopig voor fossiele alternatieven?
De vraag waarom consumenten blijven kiezen voor fossiele oplossingen zoals cv-ketels, ligt deels in de veranderende perceptie van verduurzaming. Voortdurende zorgen over energietransitiebeleid en het kostenplaatje van warmtepompen spelen hierbij een rol. Veel huishoudens wachten op duidelijkere financiële voordelen voordat ze overstappen.
Warmtepompen in de renovatiemarkt voor bestaande woningen: Een gemiste kans?
De renovatiemarkt biedt enorme kansen voor warmtepompen, maar de adoptie blijft achter. Vooral in oudere woningen is de overstap naar hybride of elektrische systemen een uitdaging door isolatievereisten en hogere installatiekosten. Dit noopt bedrijven in de utiliteitsmarkt en residentiële sector tot meer flexibiliteit in hun aanpak.
De impact op installateurs en de toeleveringsketen
Warmtepomp installateurs en de toeleveringsketen voelen de impact van de daling direct. Frank Agterberg, voorzitter vereniging warmtepompen, belicht de uitdagingen en ontwikkelingen binnen de sector en wijst op de investeringen die zijn gedaan voor de verduurzaming van woningen en gebouwen. Na jaren van opschaling en investeringen staan ze nu voor de uitdaging om voldoende werk te vinden. De vereniging warmtepompen pleit voor meer ondersteuning van installateurs om hen te helpen deze overgang te overbruggen.
Toekomstperspectief: Wat is nodig om de verkochte warmtepompen weer te doen stijgen?
Een combinatie van maatregelen is nodig om de markt nieuw leven in te blazen. Dit omvat betere financiële prikkels, versterkt beleid vanuit het Nationale Actieplan en het verhogen van bewustwording bij consumenten. Daarnaast is een sterkere focus op betaalbare hybride warmtepompen essentieel om de overgang naar duurzame verwarming te versnellen.
Toekomst warmtepomp
De warmtepompverkoop in 2024 laat een duidelijke terugval zien, maar dit hoeft niet het einde te betekenen van de groeiende verduurzamingsbeweging. Met de juiste beleidsmaatregelen, technologische innovaties en focus op consumentengedrag kan de markt zich herstellen en bijdragen aan de doelstellingen voor 2030. De energietransitie vraagt om vasthoudendheid en flexibiliteit van alle betrokken partijen.
